Belangrijke wijzigingen voor het arbeidsrecht – Reparatiewetgeving WWZ Rutte III
29 maart 2017
Het nieuwe kabinet heeft, tot vreugde van menig arbeidsrechtjurist in dit land, aangekondigd tot spoedige reparatiewetgeving te komen van de in 2015 door voormalig minister Asscher ingevoerde WWZ. Één van de voornaamste kritiekpunten in de praktijk hierop was, dat met name de positie van de flexwerker in het geheel niet werd verbeterd door de toen ingevoerde nieuwe ketenregeling. Die hield kort gezegd in, dat voortaan maar (maximaal 3) bepaalde tijd contracten gesloten mochten worden tot maximaal twee in plaats van drie jaar. Voorts werd de tussenpoos/wachttijd tussen dergelijke contracten verhoogd van drie naar zes maanden.
De – naïeve – theorie van Asscher daarbij was, dat werkgevers dan eerder, dat wil zeggen, na twee jaar, een flexwerker in vaste dienst zouden nemen. Hoe anders pakte dit uit, iets wat overigens naar het schijnt door vrijwel iedere arbeidsrechtjurist uitgezonderd Asscher al werd voorspeld : dergelijke flexwerkers werden veelal vlak vóór het verstrijken van die 2-jaren termijn ontslagen en maakten plaats voor een nieuwe flexwerker met wie wederom bepaalde tijdcontracten tot maximaal (iets minder dan) twee jaren werden gesloten. Op die wijze bespaarde de werkgever zich ook nog eens de transitievergoeding, die immers pas na een 2-jarig dienstverband verschuldigd was.
De huidige kabinetsplannen voorzien er in, dat bedoelde periode van 2 jaar nu weer wordt verlengd naar 3 jaar. Daarnaast worden de mogelijkheden voor een langere proeftijd verruimd om het aangaan van een contract voor onbepaalde tijd aantrekkelijker te maken voor werkgevers. Als een werkgever direct (als eerste contract) een contract voor onbepaalde tijd aanbiedt, wordt de proeftijd verruimd naar 5 maanden. Voor meerjaarscontracten (meer dan 2 jaar) wordt de proeftijd 3 maanden. In overige gevallen blijft de proeftijd zoals deze nu is.
Afgezien van deze ketenregeling bestaat er nog een heel scala aan overige plannen om de arbeidsmarkt met deze nieuwe regelgeving te versoepelen en rechtvaardiger te maken. Bijvoorbeeld het wijzigen van de transitievergoeding. Hier moet meer balans worden aangebracht, aldus Rutte III. In de eerste plaats krijgen werknemers al vanaf het begin van hun arbeidsovereenkomst recht op transitievergoeding in plaats van nu na 2 jaar pas. Daarnaast wijzigt de opbouw : ook voor contractduren langer dan 10 jaar blijft deze voor elk jaar dienstverband een derde maandsalaris bedragen, in plaats van nu een half maandsalaris per dienstjaar. De mogelijkheid wordt verruimd om scholingskosten in mindering te brengen op de transitievergoeding.
Daarnaast is er onder meer het voornemen om de kantonrechter weer meer ruimte te bieden om tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst te komen. Op dit moment is dit uiterst lastig nu iedere afzonderlijke – rigide – ontslaggrond voldragen moet zijn. Straks moet het (weer) mogelijk zijn om op basis van de cumulatie van die verschillende ontslaggronden toch te oordelen dat partijen maar beter uit elkaar moeten gaan. Voor de werknemer staat dan daartegenover de eventuele toekenning door de rechter van een extra vergoeding van maximaal de helft van de transitievergoeding, bovenop de al bestaande transitievergoeding.
Voornoemde en overige reparatieplannen dienen nog door de Eerste en Tweede Kamer te worden aangenomen. Wij houden u op de hoogte.